ZUS w Anglii – opłaty na ubezpieczenie zdrowotne w UK w roku podatkowym 2025/2026

Co to jest National Insurance?

National Insurance (NI) to system składek w Wielkiej Brytanii, który finansuje świadczenia państwowe, takie jak opieka zdrowotna NHS, emerytury państwowe oraz zasiłki chorobowe i macierzyńskie. Składki NI są obowiązkowe dla pracowników, osób samozatrudnionych oraz pracodawców, jeżeli dochody przekraczają ustalone progi. 

Wysokość składek National Insurance jest determinowana przez szereg czynników jak np. status zatrudnienia oraz poziom osiąganych dochodów. W Wielkiej Brytanii rozróżnia się trzy główne statusy zatrudnienia, które wpływają na rodzaj opłacanych składek NI:

• Pracownicy: Najczęściej opłacają składki Class 1 – Employee (primary) contribution rates, które są naliczane od ich zarobków i potrącane przez pracodawcę.
• Pracodawcy: Odpowiadają za opłacanie składek od wypłacanego pracownikom wynagrodzenia. Są to Class 1 – Employer (secondary) contribution rates, a także Class 1A i Class 1B. Pracodawcy mogą skorzystać z Employment Allowance, która od kwietnia 2025 roku wzrosła do £10,500. Pozwala to na zmniejszenie rachunku za Secondary Class 1 NIC, oferując pewne ulgi, zwłaszcza dla mniejszych firm.
• Osoby samozatrudnione: Zazwyczaj opłacają składki Class 2 i Class 4. Warto zauważyć, że od kwietnia 2024 roku, Class 2 stała się w większości przypadków dobrowolna. Class 4 jest naliczana od zysków z działalności gospodarczej.

Jeśli chodzi o wysokość dochodów, składki NI są naliczane progresywnie, co oznacza, że stawki procentowe zmieniają się wraz z przekroczeniem określonych progów zarobkowych. Poniżej pewnych progów, składki mogą być zerowe lub dobrowolne, co jest szczególnie istotne dla osób o niższych dochodach.

Składki na ubezpieczenie dla pracowników w UK w 2025/26 roku

Poniższa tabela obrazuje wysokość Class 1 – Employee (primary) contribution rates, a więc wysokość składek, jakie pracodawca odprowadza w imieniu pracownika od wypłacanego mu wynagrodzenia.

Poniższa tabela z kolei obrazuje wysokość Class 1 – Employer (secondary) contribution rates. Są to składki, jakie pracodawca ma obowiązek dodatkowo odprowadzić od wypłacanego swoim pracownikom wynagrodzenia.

A – Każdy pracownik poza określonymi w poniższych grupach 

B – Mężatki i wdowy uprawnione do niższych opłat 

C – Pracownicy w wieku przewyższającym wiek emerytalny 

H – Stażyści w wieku poniżej 25 lat 

J – Pracownicy opłacający ubezpieczenie w innej pracy 

M – Pracownicy w wieku poniżej 21 lat 

Z – Pracownicy w wieku poniżej 21 lat, opłacający ubezpieczenie w innej pracy

Składki na ubezpieczenie dla dyrektorów spółek LTD

Składki na ubezpieczenie, które powinien wpłacać dyrektor spółki LTD, zaliczają się do klasy pierwszej, tj. Class 1 National Insurance thresholds. Zatem ich wysokość jest analogiczna do tych odprowadzanych od wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na payroll.

Jeśli Twoja pensja dyrektorska w UK nie przekracza 417 GBP miesięcznie, nie musisz odprowadzać składek do National Insurance Contribution (NIC), który jest odpowiednikiem polskiego ZUS-u. Poniżej przedstawiamy tabele opłat na ubezpieczenie w UK obowiązujących od kwietnia 2025 roku w porównaniu do roku poprzedniego.

Chcesz dowiedzieć się jak wygląda opodatkowanie wyższych dochodów w UK i ile podatku zapłacisz prowadząc firmę w Anglii w zależności od tego ilu zatrudniasz dyrektorów i ile zarabiasz? Zobacz: Progi Podatkowe w UK

Składki na ubezpieczenie dla osób samozatrudnionych (Self–Employed) w UK

Składki na ubezpieczenie, które opłaca przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii to składki National Insurance Class 2 oraz National Insurance Class 4. Są one odpowiednikiem polskich składek ZUS. Liczone są one od osiągniętego dochodu zatem przychodu pomniejszonego o wszelkie kwalifikowane koszty. 

Stawki dla Class 2 i 4 są uzależnione od progów zarobkowych. W ich przypadku wyróżniamy trzy progi:

National Insurance Class 2 NIC to stała tygodniowa składka, która historycznie była obowiązkowa dla większości osób samozatrudnionych. Jej głównym celem jest zapewnienie uprawnień do świadczeń państwowych opartych na składkach, takich jak emerytura państwowa (State Pension) czy też zasiłek macierzyński (Maternity Allowance). 

Od 6 kwietnia 2024 roku składki NI Class II nie są obowiązkowe dla większości samozatrudnionych. Oznacza to, że składki dla Self – Employed z dochodem powyżej Small Profits Threshold, są automatycznie traktowane jako opłacone. Jednak NI Class 2 nadal można opłacać dobrowolnie – jest to szczególnie korzystne dla osób, które swoimi zyskami nie osiągnęły progu £6,845 rocznie i chcą chronić swoją historię ubezpieczeniową i uprawnienia do świadczeń.

W roku podatkowym 2025/26 Class 2 wynoszą £3.50 tygodniowo.

National Insurance Class 4 

w przeciwieństwie do Class 2, nie wliczają się do uprawnień do świadczeń państwowych ani emerytur.

Progi zarobkowe i obowiązujące stawki Class 4 dla roku podatkowego 2025/26:

• Do £12,570 zysku: stawka wynosi 0%.  
• Od £12,570 do £50,270 zysku: stawka wynosi 6%.  
• Powyżej £50,270 zysku: stawka wynosi 2%

Oznacza to, że jeśli Twoje roczne zyski z działalności Self-Employed nie przekraczają £12,570, nie płacisz składek Class 4. Dopiero po przekroczeniu tego progu zaczynasz płacić składki według podanych stawek

Więcej informacji na ten temat znajdziesz w rządowym przewodniku: Składki ubezpieczeniowe dla osób samozatrudnionych

Bezpłatna opieka zdrowotna w Anglii – dla kogo?

W Wielkiej Brytanii prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach NHS przysługuje osobom, które są stałymi mieszkańcami kraju i posiadają status rezydenta (pre-settled lub settled status). W przeciwnym razie, osoby niebędące rezydentami mogą być obciążone kosztami leczenia. Podczas wizyty NHS ma prawo weryfikować status pobytu pacjenta, niezależnie od jego narodowości. Rejestracja u lekarza rodzinnego, tzw. General Practitioner (GP), odbywa się w przychodni odpowiedniej do miejsca zamieszkania.

Opieka zdrowotna w UK po Brexit

W związku z brexitem doszło do znaczących zmian w zasadach dostępu do opieki zdrowotnej dla obywateli Unii Europejskiej w Wielkiej Brytanii oraz dla obywateli Wielkiej Brytanii w UE. Kluczowe regulacje oparte są na dwóch umowach: – umowie wyjścia i umowie o współpracy, które zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku.

• Umowie o wystąpieniu (Withdrawal Agreement), która zaczęła obowiązywać 1 lutego 2020 roku. Jest to umowa, która miała na celu uregulowanie wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Za jej pośrednictwem ustanowiono okres przejściowy od 1 lutego 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku. W tym czasie, mimo Brexitu, prawo UE nadal obowiązywało w Wielkiej Brytanii, a swobodny przepływ osób i większość dotychczasowych zasad (w tym dotyczących opieki zdrowotnej) pozostały bez zmian.
• Umowie o Handlu i Współpracy (Trade and Cooperation Agreement – TCA), która określa zasady współpracy między Wielką Brytanią a Unią Europejską po zakończeniu okresu przejściowego, czyli od 1 stycznia 2021 roku. Dotyczy ona głównie osób, które nie były objęte Umową o Wystąpieniu, czyli tych, którzy przenieśli się lub rozpoczęli nową sytuację transgraniczną po 1 stycznia 2021 roku. 

Prawo do korzystania z opieki zdrowotnej na podstawie umowy wyjścia wystąpienia przysługuje osobom, które przed końcem 2020 roku znalazły się w sytuacji transgranicznej. Z kolei umowa o współpracy obejmuje te osoby, które nie były w takiej sytuacji, ale są obywatelami państw UE, Wielkiej Brytanii, lub legalnie w nich mieszkają. Ważne jest, aby każda osoba upewniła się, którą umowę stosować w swojej sytuacji, co może wymagać przedstawienia dodatkowych dokumentów potwierdzających status prawny i miejsce zamieszkania.

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego w UK po Brexit

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), a także jej brytyjski odpowiednik EHIC, nadal umożliaływiają dostęp do bezpłatnego leczenia w nagłych przypadkach podczas pobytu za granicą. 

Co istotne, obecnie polska EKUZ nadal działa w Wielkiej Brytanii do daty jej ważności, jednak brytyjska karta EHIC została w dużej mierze zastąpiona przez nową kartę UK Global Health Insurance Card (GHIC). Istniejące brytyjskie karty EHIC są ważne do daty ich wygaśnięcia, ale nowe brytyjskie EHIC są wydawane tylko dla bardzo specyficznych grup osób, które mają prawa wynikające z Umowy o Wystąpieniu.

Zasady obowiązywania dokumentów S1 oraz S2 po Brexit

Dokumenty S1 i S2 regulują prawa do długoterminowej opieki zdrowotnej i planowanego leczenia w obu regionach.

S1: Pozwala na leczenie w kraju, w którym mieszkasz (np. w Polsce), ale koszty pokrywa Wielka Brytania (np. dla brytyjskich emerytów).

S2: Służy do uzyskania zgody na planowane leczenie w innym kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub Szwajcarii niż ten, w którym mieszkasz. Dzięki niemu możesz otrzymać leczenie na takich samych warunkach, jak osoby ubezpieczone w państwie, w którym się leczysz, z możliwością dodatkowego zwrotu kosztów. Aby go uzyskać, trzeba złożyć wniosek w swojej instytucji ubezpieczeniowej (np. w NFZ w Polsce).

Dla obywateli Wielkiej Brytanii mieszkających w Polsce po brexicie istnieje kilka ścieżek do uzyskania prawa do opieki zdrowotnej, w tym zatrudnienie, status bezrobotnego, członkostwo rodziny, otrzymywanie brytyjskiej emerytury lub renty przekazywanej do Polski, oraz możliwość dobrowolnego ubezpieczenia w NFZ.

Kto kwalifikuje się do uzyskania dokumentu S1? 

• Osoby pobierające brytyjską emeryturę państwową (UK State Pension) i mieszkające w kraju UE, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub Szwajcarii. Aby otrzymać S1, muszą otrzymywać brytyjską emeryturę i mieć adres w kraju, do którego się przeprowadzają (może być tymczasowy).
• Pracownicy delegowani (posted workers), czyli osoby tymczasowo wysłane przez brytyjską firmę do pracy w kraju UE, Norwegii, Islandii, Liechtensteinie lub Szwajcarii.
• Osoby pobierające niektóre “eksportowalne” świadczenia, obecnie, jeśli nie masz już S1, nie możesz go uzyskać na podstawie świadczeń takich jak Disability Living Allowance (DLA), Personal Independence Payment (PIP), Carer’s Allowance (CA) czy Attendance Allowance (AA), chyba że wniosek został złożony przed 1 stycznia 2021 roku. Nadal możliwe jest uzyskanie S1, jeśli eksportujesz Maternity Allowance lub niektóre świadczenia związane z żałobą.

Opieka zdrowotna w trakcie pobytu w UK po Brexit

Jeśli przyjeżdżasz do Wielkiej Brytanii po 1 stycznia 2021 roku, zasady dotyczące wiz i opłat za opiekę zdrowotną uległy zmianie, będziesz potrzebować wizy lub zezwolenia na wjazd do UK. Jeśli Twój pobyt w Wielkiej Brytanii ma trwać dłużej niż 6 miesięcy, prawdopodobnie będziesz zobowiązany do uiszczenia Immigration Health Surcharge (IHS) w ramach wniosku wizowego. Jest to jednorazowa opłata, płatna z góry za cały okres ważności wizy, która uprawnia Cię do bezpłatnego leczenia szpitalnego w NHS w Anglii na zasadach zbliżonych do rezydenta. 

Co jeśli potrzebujesz zatrudnić dodatkowych pracowników albo przekroczysz kwotę wolną? Jaki rodzaj umowy będzie najkorzystniejszy i co jeszcze musisz wiedzieć, chcąc prowadzić Spółkę LTD w Anglii? Skontaktuj się z nami lub umów na bezpłatną konsultację – odpowiemy na wszystkie Twoje pytania.

FAQ