Czym jest spółka komandytowa?
Korzenie spółki komandytowej sięgają nawet tysiąc lat wstecz. Rozwinęła się ona we Włoszech, jednak pierwotnie różniła się znacznie od znanej w dzisiejszych czasach formy. Początkowo była to umowa zobowiązująca, na podstawie której commendator – wspólnik, który wnosił kapitał, pozostawał w cieniu w zakresie spraw związanych z prowadzeniem handlu morskiego, natomiast commendarius – kupiec morski, zajmował się aktywnym prowadzeniem działalności. Odpowiedzialność tego pierwszego była ograniczona do kwoty przez niego wniesionej, natomiast commendarius odpowiadał całym swoim majątkiem.
Wraz z upływem czasu spółka komandytowa z umowy przekształciła się w formę prawną, która charakteryzuje się tym, że co najmniej jeden ze wspólników tzw. komplementariusz odpowiada za zaciągnięte zobowiązania całym swoim majątkiem, bez ograniczeń, a co najmniej jeden wspólnik tzw. komandytariusz odpowiada jedynie do określonej w umowie kwoty sumy komandytowej.
Spółka komandytowa należy do kategorii tzw. ułomnych osób prawnych. Oznacza to, że nie posiada osobowości prawnej, jednak ustawa przyznaje jej zdolność (podmiotowość) prawną, w związku z czym spółka może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, a także pozywać i być pozywana. Aby dokładnie wyjaśnić tę cechę spółki komandytowej, należy odróżnić od siebie pojęcie osobowości prawnej i zdolności prawnej. Osobowość prawna jest przymiotem, który decyduje o tym, że dana jednostka stanowi odrębny od swoich wspólników podmiot.
Mówiąc prościej oznacza to, że dana osoba prawna może zarówno być podmiotem praw np. właścicielem nieruchomości, jak również w swoim imieniu podejmować czynności prawne poprzez powołane do tego organy. Natomiast jednostka organizacyjna, która nie ma osobowości prawnej może być podmiotem praw i obowiązków, jednak czynności prawnych dokonywać mogą jedynie wspólnicy uprawnieni do prowadzenia spraw spółki.
Wspólnicy spółki – czyli komplementariusz i komandytariusz
W spółce komandytowej wyodrębnia się dwa typy wspólników: komplementariusza i komandytariusza.
Komplementariusz jest wspólnikiem “aktywnym”. Kieruje sprawami spółki oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Odpowiada również bez ograniczeń za zobowiązania spółki, chociaż jego odpowiedzialność jest subsydiarna, tzn. że egzekucja z jego majątku może być prowadzona dopiero wtedy, gdy z majątku spółki okaże się bezskuteczna.
Drugim wspólnikiem w spółce komandytowej jest komandytariusz, czyli wspólnik “bierny”. Nie kieruje sprawami spółki i nie reprezentuje jej na zewnątrz. Jego odpowiedzialność ogranicza się do określonej w umowie spółki sumy komandytowej i jeżeli komandytariusz wniósł wkład na pokrycie tej sumy, zwolniony jest z dalszej odpowiedzialności. Przy zawieraniu umowy spółki komandytowej trzeba pamiętać, aby w firmie (nazwie) spółki nie wymieniać nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza. W razie niezachowania tego wymogu komandytariusz odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
Pomimo tego, że uprawnionym do reprezentowania spółki jest komplementariusz, komandytariusz nie jest pozbawiony uprawnień w zakresie uzyskiwania informacji na temat prowadzenia spraw spółki. Ma on przede wszystkim prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego spółki za rok obrotowy. Może również przeglądać księgi i dokumenty spółki.
Co więcej w sytuacji, w której komplementariusz odmawia udostępnienia żądanych informacji lub wglądu do ksiąg, komandytariusz może się zwrócić do sądu, który może nakazać wspólnikowi prowadzącemu sprawy spółki podjęcie określonych czynności. Umowa spółki nie może tych uprawnień wyłączać ani ograniczać. Ponadto komplementariusz powinien uzyskać zgodę komandytariusza na dokonanie ważniejszych decyzji związanych z prowadzeniem spółki. W tym zakresie dopuszczalne jest jednak odmienne postanowienie umowne.
Spółka komandytowa spółka z o.o.
Jednym z popularnych sposobów zwiększających bezpieczeństwo w spółce komandytowej jest wprowadzenie komplementariusza w postaci spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o. sp. k.). Struktura ta znacznie zwiększa bezpieczeństwo majątku osób fizycznych prowadzących sprawy spółki. Odpowiedzialność wspólników spółki z o.o. jest ograniczona do wysokości wniesionych wkładów.
Trzeba jednak pamiętać, że członek zarządu spółki może zostać pociągnięty do odpowiedzialności z całego swojego majątku, jeżeli w odpowiednim momencie nie złoży wniosku o upadłość.
Spółka LTD – korzyści
Jednym z zyskujących coraz większą popularność rozwiązań, zapewniającym jeszcze dalej idące bezpieczeństwo, jest rozwiązanie, w którym rolę komplementariusza przyjmuje brytyjska spółka LTD.
Spółka LTD daje przewagę nad jej polskim odpowiednikiem z kilku względów. Pierwszą korzyścią jest niemal zupełny brak wymagań co do kapitału zakładowego, który w polskiej spółce z o.o. wynosi 5 tys. zł. Kolejną jest brak odpowiednika miesięcznych składek ZUS.
Innymi czynnikami wpływającym na komfort prowadzenia spółki LTD jest prostota rejestracji, klarowne procedury oraz pozytywne nastawienie ze strony brytyjskiego urzędu skarbowego.
W spółce LTD istotny jest również praktyczny brak odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki. Rozwiązanie to oznacza, że egzekucję przeciwko spółce można prowadzić jedynie z majątku spółki. Zatem jest to rozwiązanie szczególnie bezpieczne.
Spółka LTD spółka komandytowa
Można wyróżnić dwa rozwiązania dotyczące konstrukcji spółki komandytowej z wykorzystaniem spółki LTD. Pierwszym z nich jest spółka komandytowa, w której komplementariuszem jest spółka LTD, a komandytariuszem osoba fizyczna. Z przedstawionych wcześniej względów spółka LTD pełniąca funkcję komplementariusza stanowi bardzo korzystne rozwiązanie, dające znaczący komfort i bezpieczeństwo. Biorąc pod uwagę, że członkowie zarządu nie są pociągani do odpowiedzialności za zobowiązania spółki, odpowiednio skonstruowana spółka LTD niesie ze sobą bardzo niskie ryzyko operacyjne.
Warto również zwrócić uwagę na korzyści płynące z konstrukcji spółki komandytowej, w której funkcjonują dwie spółki LTD (jako komplementariusz oraz jako komandytariusz). Niemal całkowity brak wymagań co do wniesienia kapitału zakładowego do spółki LTD oznacza, że majątek spółki może być niewielki, a co za tym idzie, również niewiele będzie do straty. Nie ma natomiast przeszkód, aby majątek posiadał komandytariusz – druga spółka LTD, której odpowiedzialność ograniczona byłaby jedynie do oznaczonej w umowie sumy komandytowej. W tak skonstruowanej spółce bezpieczeństwo prowadzenia działalności jest bardzo wysokie.
Interesuje Cię konstrukcja spółki LTD spółki komandytowej? Chcesz sprawdzić czy opisane rozwiązanie jest dla Ciebie? Skontaktuj się z nami lub umów na bezpłatną konsultację z jednym z naszych doradców.